مقاله پژوهشی: ارزیابی عملکرد پایدار بانک با استفاده از مدل مطلوبیت چندشاخصه

تقوی فرد, محمدتقی; حبیبی, رضا; گرگین, معین

doi:10.22051/jfm.2019.14307.1306

مقاله پژوهشی: ارزیابی عملکرد پایدار بانک با استفاده از مدل مطلوبیت چندشاخصه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار، دانشکده مدیریت و حسابداری ، دانشگاه علامه طباطبائی،

² استادیار، موسسه عالی آموزش بانکداری ایران، بانک مرکزی ایران

³ کارشناس ارشد بانکداری، موسسه عالی آموزش بانکداری ایران

10.22051/jfm.2019.14307.1306

چکیده

در این تحقیق برای ارزیابی عملکرد پایدار بانک، از چارچوبی بر پایه رویکرد مطلوبیت چندگانه ارائه‌ شده توسط ریبی و همکاران، استفاده شده است و سعی شده عملکرد بانک از دیدگاه هر یک از گروه‌های ذینفع و با در نظر گرفتن معیارهای گوناگون مدنظر آنان ارزیابی گردد. از این منظر یک بانک پایدار، بانکی است که به سطح معینی از رضایت کلی برای همه افراد و گروه‌های ذینفع خود دست یابد.
در این تحقیق، به دو سؤال اساسی پاسخ داده شده است: کیفیت عملکرد بانک‌های مورد مطالعه براساس معیارهای مدنظر هر یک از گروه‌های ذینفع چگونه است؟ و عملکرد پایدار بانک‌های مورد نظر، براساس تابع مطلوبیت چند شاخصه چگونه است؟ برای سنجش عملکرد بانک، چهار گروه ناظران، سهام‌داران، مشتریان و مدیران- کارکنان به‌عنوان ذینفع تعیین شده اند که با استفاده از تابع مطلوبیت چند شاخصه میزان رضایت هر یک از آنان و در نهایت پایداری هر بانک برآورد ‌گردیده است.
طبق نتایج به‌دست آمده از میان بانک‌های مورد مطالعه، بانک ملت پایدارترین بانک ایران بوده است. پس از آن بانک‌های تجارت، صادرات، پارسیان، پاسارگاد و اقتصادنوین به‌ترتیب رتبه‌های دوم تا ششم را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج نشان می‌دهد بانک‌های خصوصی‌ شده طبق اصل 44 از پایداری بیش‌تری نسبت به بانک‌های از ابتدا خصوصی برخوردار بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.23453214.1398.7.2.6.6

عنوان مقاله [English]

Sustainable Performance Assessment based on Multi-Attribute Utility Model

نویسندگان [English]

Mohammad Taghi Taghavifard ¹
Reza Habibi ²
Moein Gorgin ³

¹ Associate Professor of Accounting and Management, Allameh Tabataba'i University

² Assistant Professor of Banking, Institute of Banking Sciences, Central Bank of Iran

³ MA in Banking Institute of Iran

چکیده [English]

In this study, in order to evaluate sustainable performance of banks, a framework on the basis of multi-attribute utility approach presented by Rebai et al. (2012) has been employed, and effort has been made to assess the performance of bank from the perspective of different stakeholders, taking into account their various criteria. From this standpoint, a sustainable bank is one that can achieve a certain level of general satisfaction for all its clients and stakeholders.
Two basic questions have been answered in this research: "how is the performance of the banks under study appraised on the basis of the criteria intended by each of the stakeholders?" and how is the sustainable performance of banks in question according to multi-0attribute utility approach?" To evaluate bank performance, four groups of stakeholders, namely regulators, shareholders, customers and managers-employees have been identified. In the beginning a single-attribute utility function is defined for each of the employed sub-criteria. Then, a multi-attribute utility function is obtained for each main criterion. Next, a general utility function is defined for each stakeholder. A marginal score between zero and one is obtained for each stakeholder that shows the quality of performance with respect to the group criteria.
Among the banks, Bank Mellat was found to be the most sustainable Iranian banks, and Tejarat, Saderat, Parsian, Pasargad, and Eghtesad-Novin banks were in the second to the sixth places, respectively. The results indicate that perivetized banks under artcle 44 are more sustainable compare to privately established banks.

کلیدواژه‌ها [English]

Sustainability
Sustainable Bank
Performance
Multi-attribute Utility Function

مراجع

-اصغرپور، محمدجواد. (1377). "تصمیمگیریهای چند معیاره، تهران": دانشگاه تهران.

-افرازه، عباس (1389)." الگوی سنجش و ارتقای درجه پایداری سازمانی با رویکرد مدیریت دانش"، فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول، شماره 61، صص 37-63.

-خلیلی، مسعود (1391)." اولویتبندی برنامههای وزارت نیرو در راستای ارتقای بهرهوری در صنعت برق با رویکرد تئوری مطلوبیت چندشاخصه (MAUT)"، مجلهعلمیوپژوهشیکیفیتوبهرهوریدرصنعتبرقایران، سال اول، شماره اول، صص 25-34.

-رحیمی، غفور (1385). "ارزیابی عملکرد و بهبود مستمر سازمان"، مجله تدبیر، شماره 173، سال 17، صص 36-45.

-شعبانی، احمد، حبیبی، رضا و علیزاده، مصطفی. (1397). "بررسی تاثیر مسئولیت اجتماعی بانک‌ها بر نگرش و رفتار مشتریان". نشریه تحقیقات مالی اسلامی. در حال چاپ.

-ضرابی، اصغر و مهری اذانی. (1380). "معنی و مفهوم توسعه پایدار در جهان صنعتی و در حال توسعه"، مجله رشد آموزش جغرافیا، شماره 59، صص 1-25 .

-کردبچه، حمید. (1389). "روش تحلیل کارایی چندجهتی، مطالعه موردی بررسی عملکرد نظام بانکی ایران"، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 93، ص ص133-158.

-موتمنی، علیرضا (1389). "ارزیابی عملکرد راهبردی بانکها"، مطالعات مدیریت راهبردی، شماره 1، صص 141-159.

-مهرگان، محمدرضا؛ شاهبندرزاده، حمید. (1384). "ارائه روشی برای ارزیابی عملکرد شعب بانک با استفاده از تکنیک تصمیمگیری چندشاخصه"، فصلنامه تحقیقات مالی، شماره 20، صص 107-124.

- Afrazeh, A. (2010). "Evaluation model and development of stability degree of organization: Knowledge management approach". Management Studies in Development and Evolution 61, 63-67. (In persian).

- AsgharPour, M. J. (1998). Multiple decision making. Tehran University Press. Iran. In persion.

- Aras, G. and Crowther, D. (2008). "Governance and sustainability: An investigation into the relationship between corporate governance and corporate sustainability", Management Decision Journal. Vol. 46, pp.433448.

- Avkiran, N.K., Morita, H. (2010). "Benchmarking firm performance from a multiple-stakeholder perspective with an application to Chinese banking omega". The International Journal of Management Science, Vol 38, pp. 501-523..

- Amaratunga, D. (2001). "Theory building in facilities management performance measurement: application of some core performance measurement and management principles". PhD Thesis. The University of Salford, UK.

- Bateman, N. and David, A. (2002). "Process improvement programmes: a model for assessing sustainability". International Journal of Operations &Production Management Vol.22, pp.515-526.

- Bieri, J. and Vellacot, T. (2017). "Sustainability in the Swiss retail banking sector. WWF rating of the Swiss retail banking sector". Technical Report. WWF Switzerland. Switzerland.

- Briffaut, J.P. and Saccone, G. (2002). "Business performance sustainability through process modeling, measuring". Business Excellence Journal Vol.6, pp.29-36.

- Curry, A. And Kadasah, N. (2002). Focusing on key elements of TQM - evaluation for sustainability. The TQM Magazine Vol.14, pp.207-216.

- Esquer-Peralta, J., Velazquez, L. and Munguia, N. (2008). "Perceptions of core elements for sustainability management systems (SMS)". Management Decision Journal Vol.46, pp.1027-1038.

- Garcia-Cestona, M., Surroca, J. (2008). "Multiple goals and ownership structure: effects on the performance of Spanish savings banks". European Journal of Operational Research, Vol 187, pp. 582-602.

- Gorgin, M. (2014). "Sustainable performance evaluation of banks using a multi-attribute utility model". Master of Degree Thesis. Iran Banking Institute. Central Bank of Iran.

- Hussain, M., Gunasekaran, A., Islam, M. M. (2002). "Implications of non-financial performance measures in Finnish banks". ManagerialAuditing Journal, Vol 17, pp. 452-467.

- Jones, P., Clarke-Hill, C., Comfort, D. and Hillier, D. (2008). "Marketing and sustainability". Marketing Intelligence & Planning Journal Vol.26, pp.123-130.

- Kainuma,Y.and Tawara,N. (2005). "A multiple attributeutilitytheory approach to lean and green supply chain management". International Journal of Production Economics.Vol 101, pp. 99–108.

- Kailiponi, P. (2010). "Analyzing evacuation decisions using multi-attribute utility theory (MAUT)". Procedia Engineering, Vol 3, 163-174.

- Kabassi, K. & Virvou, M. (2006). "Multi-attribute utility theory and adaptive techniques for intelligent web-based educational software". Instructional Science, Vol 34, pp. 313-158.

- Khalili, M. (2012). "Prioritization of the ministry of energy's programs to improve productivity in the electricity industry with the multi-indicator theoretical approach". Iranian Electric Industry Journal of Quality and Productivity, Vol 1, pp. 20-35. In persion.

- Kordbache, H. (2010). "Multidimensional efficiency analysis, a case study of the performance of the Iranian banking system". Economical Research Journal. Vol. 93, pp.133-158. In persion.

- Maudos, J., Pastor, J. M. (2003). "Cost and profit efficiency in the Spanish banking sector (1985–1996): a non-parametric approach". Applied Financial Economics, Vol 13, pp. 12-23..

- Masud, M. A. K., Hossain, M. S. and Kim, D. J. (2018). "Is green regulation effective or a failure: comparative analysis between Bangladesh bank (BB). Green guidelines and global reporting initiative guidelines" . Sustainability, Vol 10, 1-19.

- Mehregan, M.R. (2005). "Deriving a method for assessing the performance of bank branches using a multi-faceted decision-making technique". Financial Studies. Vol 20, pp.107-124. (In persian).

- Moetameni, A. (2010). "Strategic performance assessment of banks" Strategic Mangement Studies. Vol 1, pp. 141-159. (In persian).

- Ozcelik, F. and Avci Ozturk, B. (2014). "Evaluation of banks’ sustainability performance in Turkey with grey relational analysis". The Journal of Accounting and Finance, Vol 10, pp. 43-55.

- Rahimi, Gh. (2006). "Performance evaluation and continuous improvement of the organization". Tadbir, Vol 173, pp. 21-31. In pesrion.

- Rebai, S., Azaiez, MN., Saidane, D. (2012). "Sustainable performance evaluation of banks using a multi-attribute utility model". Procedia Economics and Finance, Vol. 2., pp. 363 – 372.

- Robson, A., Prabhu, V.B. and Mitchell, E. (2002). "TQM enablers and business sustainability: An empirical study of the service sector in the North East of England", International Journal of Quality & ReliabilityManagement. Vol.19, pp.610-632.

- Robinson, H.S., Anumba, C.J., Carrillo, P.M. and Al-Ghassani, Steps, A.M. (2006). "A knowledge management maturity roadmap for corporate sustainability Business Process", Management Journal Vol.12, pp. 793-808.

- Rusinko, C.A. (2005). "Using quality management as a bridge in educating for sustainability in a business school". International Journal of Sustainability in Higher Education Vol.6, pp.340-350.

- Searcy, C., Karapetrovic, S. and McCartney, D. (2008). "Application of a systems approach to sustainable development performance measurement". International Journal of Productivity and Performance Management Vol.57, pp.182-197.

- Shabani, A., Habibi, R. and Alizadeh, M. (2018). "Investigating the impact of bankers' social responsibility on attitude and behavior of customers". Islamic Financial Research. To appear. (In persian).

- -Shojaei, M. R., Saeb Taheri, N. and Mighani .M, A. (2010). "Strategic planning for a food Industry Equipment manufacturing factory, Using SWOT Analysis, QSPM, andMAUT models". Asian Journal of Management Research, Vol 2, pp.120-135.

- -Standing, C. and Jackson, P. (2007). "An approach to sustainability for information systems", Journal of Systems and Information Technology . Vol. 9, pp.167-176.

- Tortosa-Ausina, E. (2003). "Nontraditional activities and bank efficiency revisited: a distributional analysis for Spanish financial institutions". Journal of Economics and Business, Vol 5, pp. 371-385.

- Yilmaz, G. and Nuri Inel, M. (2018). "Assessment of sustainability performances of banks by TOPSIS method and balanced scorecard approach". International Journal of Business and Applied Social Science. Vol 4, pp. 62-75.

- Weber, O. (2016). The impact of green banking guidelines on the sustainability performance of banks: the Chinese case". Policy Brief , Vol 79, pp. 1-8.

- Zainul Abidin,N. And Pasquire, C.L (2005). "Delivering sustainability through value management: Concept and performance overview". Engineering, Construction and Architectural Management Journal, Vol.12, pp.168-180.

- Zarabi, A. and Azani, M. (2001). "The meaning and concept of sustainable development in the industrialized and developing world". Management Studies in Development and Evolution, Vol 56, pp. 37-43. (In persian).