تامین مالی اسلامی بر اساس اعتبار در حساب جاری بر مبنای عقد وکالت

نویسندگان

1 پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

2 دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

یکی از روش های تخصیص منابع در بانکداری متعارف، اعتبار در حساب جاری است. این نوع از خدمات در قالب تخصیص اعتبار به بنگاه‌ها برای استفاده در نیازهای کوتاه مدت، فوری و ضروری می‌باشد. این نوع از خدمات با توجه به ماهیت ربوی بودن آن‌ها، در چارچوب قانون عملیات بانکی بدون ربا در کشورمان قابل استفاده نیست. با توجه به مزایای بسیار زیاد این روش، در سال‌های اخیر پژوهشگران حوزه‌ی مالی اسلامی‌به دنبال راهکارهای جایگزین برای استفاده از این شیوه‌ی تخصیص منابع می‌باشند. در این سال‌ها راهکارهای متفاوتی برای جایگزینی ارائه شده است اما بیشتر راه حل‌ها علی‌رغم مشروع بودن به دلیل جذابیت و مقبولیت کمی‌که برای بانک‌ها یا بنگاه‌هاداشته‌اند مورد استقبال قرار نگرفته‌اند و یا اینکه دارای فرآیند پیچیده‌ای بوده‌اند که در عمل قابلیت پیاده شدن نداشتند.
این مقاله که از نوع پژوهش کاربردی است بااستفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی در صدد ارائه راهکاریبا استفاده از عقد وکالت می‌باشد که علاوه بر مشروعیت،به لحاظ اقتصادی نیز مقبول بانک‌ها و بنگاه‌های اقتصادی بوده و همچنین بتواند یک فرآیند سهل و آسان برای استفاده از اعتبار را فراهم آورد. در این راهکار، بانک، اعتباری را در قالب عقد وکالت به بنگاه تخصیص می دهد و به او وکالت می‌دهد تا این اعتبار را در قالب هر کدام از عقود مبادله‌ای که می‌خواهد با ملاحظه شرایط و سود معین مدنظر بانک به بنگاه خود اعطا کند و اقساط استفاده از اعتبار که شامل اصل اعتبار و سود بانک می‌باشد را به بانک بازپرداخت نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Practical model of Overdraft in non-interest banking based on attorneyship contract

نویسندگان [English]

  • seyed abbass Mousavian 1
  • Meysam fadaeevahed 2
1 Associate Professor of Islamic Research Institute for Culture and Thought
2 Imam Sadiq university
چکیده [English]

One method of allocating resources in conventional banking in overdarft. This type of service consist of the allocation of credit to businesses for short-term and urgent needs. This type of service due to the nature of their interest, in the framework of non-interest banking in our country is not usable. Given the immense benefits of this approach in recent years, Islamic finance scholars seekalternatives to the use of this method of resource allocation. In recent years, several approaches have been proposed to replace but rather to be acceptable from sharia perspective, the attractiveness and acceptability of this solution for banks or firms isn’t acceptable.
This article is a practical research and with the analytical method, want to design a model based on attornetship contract. This article give an alternative that is acceptable from sharia perspective. In addition, this method is acceptable for banks and firms economically. The use of credit in this method have very easy procedure. In this solution, the bank allocate credit to firm based on attorneyship contract and give attorneyship to them for use this credit based on conditions and bank’s expected rate of profit. Finally, the firm payback the credit and it’s profit to the bank.

کلیدواژه‌ها [English]

  • overdraft
  • attorneyship
  • attorney
  • Non
  • interest banking
  •  اسدالله امیر اصلانی(1372)، عملکرد و مشکلات عملیات بانکداری بدون ربا، مجموعه‌ مقالات‌ چهارمین‌ سمینار بانکداری‌ اسلامی، مؤ‌سسة‌ عالی‌ بانکداری،  ص‌ 157 - 162.
  • توتونچیان، ایرج(1375) . اقتصاد پول و بانکداری . تهران: پژوهشکده پولی و بانکی.
  • شیرانی، علیرضا(1380) . «احیای ابزار تامین مالی (اعتبار در حساب جاری) بر مبنای عقود اسلامی»، مجموعه مقالات دوازدهمین همایش بانکداری اسلامی، موسسه عالی بانکداری، ص‌ 169 - 178.
  • مهدوی، سید حسین‌ (1380)، «سرمایه شناور در مشارکت؛ ابزاری نو در بانکداری اسلامی»، مجموعه‌ مقالات‌ دوازدهمین‌ همایش‌ بانکداری‌ اسلامی، مؤ‌سسة‌ عالی‌ بانکداری،  ص‌ 15 141.
  • قانون بانکداری بدون ربا، مصوب8/6/62 توسط مجلس شورای اسلامی.
  • قانون مدنی جمهوری اسلامی ‌ایران، مصوب 18/2/1307.
  • مجلد بخشنامه‌های در جریان بانک سپه، از شماره 1 تا 950.
  • موسویان و کشاورزیان(1389) ، ((طراحی اعتبار در حساب‌ جاری در بانکداری بدون ‌ربا در قالب قرارداد مشارکت مدنی مشروط))، مجموعه مقالات همایش سیاست‌های پولی و ارزی.
  • Newman,p. and others(1992), ‘The New PALGRAVE Dictionary of Money and Finance’ Vol: Three , UK: MacMillan.
  • Dean Paxson and Douglas Wood(1998),‘The Blackwell Encyclopedic Dictionary of Finance’, US: Blackwell Publishers Inc
  • Brealey-Meyers(2003), ‘Principles of Corporate Finance’, Seventh Edition,US:The McGraw-Hill Companies